Fazla çalışma ücretinin ödenmemesi/fazla mesai ücretinin ödenmemesi, iş yaşamında işçilerin en çok mağdur olduğu durumlardandır. Bazı işverenler, işçiyi kanunda öngörülen sürenin üzerinde çalıştırmakta; ancak gerektiği şekilde ödeme yapmamaktadır. Fazla mesai ücretinin ödenmemesi durumunda işçinin kanunda yer alan haklarını kullanması gerekmektedir. Fazla çalışma ücreti ödenmeyen işçinin haklarının neler olduğunu açıklamadan önce, ‘fazla çalışma’ kavramından bahsetmemiz gerekmektedir.
Fazla çalışma veya fazla mesai, 4857 sayılı İş Kanunu m.41’de düzenlenmiştir. İşçinin haftalık çalışma süresi kanunda 45 saat olarak belirlenmiştir. Bu durumda işçi, bir hafta içerisinde 45 saatten fazla çalışıyorsa ‘fazla çalışma’ konusu gündeme gelecektir. İlgili kanun maddesine göre; haftalık 45 saatin üzerinde gerçekleştirilen her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret, normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının %50 artırılması suretiyle ödenir. Bu madde ile fazla çalışma ücretinin nasıl hesaplanacağı da açıklanmış bulunmaktadır.
İşçi ile işveren arasındaki sözleşmede haftalık çalışma süresi 45 saatin altında belirlenmişse, 45 saate kadar gerçekleştirilen çalışma için verilecek ücret, normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının %25 yükseltilmesiyle ödenir.
Fazla çalışma ücretinin ödenmemesi, günümüzde en sık karşılaşılan iş hukuku problemlerindendir. Fazla çalışma ücretinin ödenmemesi konusunda mağduriyet yaşayan işçiler, işini kaybetme korkusuyla çoğu zaman sessiz kalmaktadır. Ancak sessiz kalmak yerine hakkını aramak, bir işçinin vereceği en doğru karar olacaktır. Fazla çalışma ücretinin ödenmemesinden şikayetçi olan işçiler mutlaka işçi avukatıyla görüşmeli ve en kısa sürede hukuki süreci başlatmalıdırlar.
Fazla Mesai Ücretinin Ödenmemesi Halinde İşçinin Hakları
“Fazla mesai ücretinin ödenmemesi halinde ne yapabilirim?” sorusu sıkça karşılaştığımız bir sorudur. Şunu söylemeliyiz ki, fazla çalışma ücretinin ödenmemesi, işçinin haklı nedenle derhal fesih hakkını kullanmasını sağlayacaktır. İş Kanunu m.24 çerçevesinde işçinin ücretinin ödenmemesi haklı fesih nedeni oluşturmaktadır. Dolayısıyla net bir dille, fazla mesai ücretinin ödenmemesi haklı fesih gerekçesidir diyebiliriz.
Kanun maddesinde yer alan ‘ücret’ kavramının geniş yorumlanması gerekmektedir. Nitekim Yargıtay’ın da görüşü bu yönde olmuştur.
Yargıtay 7.Hukuk Dairesi kararında;
“…4857 sayılı İş Kanununun 24 üncü maddesinin (II) numaralı bendinin (e) alt bendinde sözü edilen ücret, geniş anlamda ücret olarak değerlendirilmelidir. İkramiye, prim, yakacak yardımı, giyecek yardımı, fazla mesai, hafta tatili, genel tatil gibi alacakların ödenmemesi durumunda da işçinin haklı fesih imkânı bulunmaktadır…”
demek suretiyle fazla mesainin ödenmemesinin de haklı fesih nedeni oluşturduğunu vurgulamıştır.
Fazla çalışma ücretinin ödenmemesi sebebiyle iş akdini feshetmek isteyen işçi, bunu derhal gerçekleştirebilecektir. Fazla mesai ödenmemesi nedeniyle fesih durumunda ihbar sürelerine uyma zorunluluğu yoktur. Dolayısıyla işveren, ihbar tazminatı talebinde bulunamayacaktır. İşçi, fazla çalışma ücretinin ödenmemesinden dolayı iş sözleşmesini feshederse kıdem tazminatı, ücret, fazla çalışma ücreti ve diğer işçi alacaklarını tahsil edebilecektir. Ancak işçi kendisi işten ayrıldığı için ihbar tazminatı talep etmesi mümkün olmayacaktır.
Fazla Çalışma Ücretinin Ödenmemesi Haklı Fesih Nedeni Midir?
Fazla çalışma ücretinin ödenmemesi haklı fesih nedenidir. Fazla çalışma ücretinin ödenmemesi nedeniyle iş akdini feshetmek isteyen işçi, mutlaka noter kanalıyla işverene ihtarname göndermelidir. İşçi alacağı ihtarnamesinde iş akdinin fesih nedenleri ve talepler yazılmalıdır. İhtarname neticesinde işveren, işçinin haklarını ödemezse bu durumda dava açma yoluna gidilmesi gerekecektir.
Fazla çalışma ücretinin ödenmemesinden kaynaklı gönderilecek olan ihtarnamenin iş avukatı tarafından hazırlanması en doğrusudur. Böylece dava yoluna başvurmadan işçinin haklarını elde etmek mümkün olacaktır. Hazırlamış olduğumuz işçi alacağı ihtarname örneğine buradan ulaşabilirsiniz. Noter ihtarnamesinin hazırlanmasında ve işçi alacağı davasının takibinin sağlanmasında mutlaka hukuki danışmanlık alınmalıdır. Böylece kısa sürede olumlu sonuçlar elde etmek mümkün olacaktır.
Fazla Mesai Davası Ne Kadar Sürer?
Fazla mesai davası nasıl açılır? sorusunu yukarıda yanıtlamış bulunmaktayız. Fazla mesainin ödenmemesi nedeniyle haklı fesih gerçekleştiren kişilerin merak ettiği bir konu daha vardır: Fazla mesainin ödenmemesi nedeniyle dava açılması durumunda davanın ne kadar süreceği. Bu soruyu yanıtlarken iş davalarının ne kadar sürdüğünden bahsetmemiz gerekmektedir. Konuyla ilgili detaylı bilgi almak için işçi alacak davası ne kadar sürer? adlı makalemizi okuyabilirsiniz.