İş kazası maddi manevi tazminat davası açma, iş hukukunun önemli konuları arasındandır. İş kazası yaşanması, maddi manevi tazminat davası açılmasını mümkün kılar. Ancak iş kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat alabilmek için birtakım koşulların mevcut olması gerekmektedir.
İş kazası maddi manevi tazminat davası açmadan evvel kaza halinde yapılması gerekenlere değinmemiz faydalı olacaktır. İş kazası durumunda öncelikle kaza geçiren işçiye ilk müdahalenin yapılması gerekmektedir. İşyeri kaza raporunun da bu esnada düzenlenmesi ve şahitler tarafından imzalanması şarttır. Kaza, işyerinin bağlı bulunduğu kolluk birimine derhal bildirilmelidir. İşyeri kazası bildirimi ayrıca SGK’ya da gerçekleştirilmelidir. Söz konusu işlemlerin gerçekleştirilmesi ile beraber iş kazasına sebebiyet verenlerin sorumluluğuna gidilebilecektir.
İş kazası maddi manevi tazminat davası açılmasını mümkün kılmakla beraber bilinmesi gereken birçok detay ve usul işlemi vardır. Öncelikle ‘iş kazası’ kavramının ne olduğu bilinmelidir. Çünkü yaşanan her kaza, iş kazası olarak nitelendirilmeyecektir. Sonrasında ise maddi tazminat talebinin neleri içereceği ve manevi tazminatın hangi hallerde alınabileceğine dair detaylar bilinmelidir. Bu makalemizde iş kazası maddi manevi tazminat davasıyla ilgili gerekli bilgileri vereceğiz. Ancak daha detaylı bilgi ve hukuki süreci başlatmak için mutlaka işçi avukatı ile görüşme sağlanması gerekmektedir.
İş Kazası Sayılan Haller Nelerdir?
İş kazası, işyerinde gerçekleşen, bedensel veya ruhsal zarar görme durumudur. İş kazası sonucunda işçi, engelli hale gelebileceği gibi bazı durumlarda ölüm de gerçekleşmektedir. Ölümle sonuçlanan iş kazası neticesinde ölenin yakınlarının maddi ve manevi tazminat talep etme hakları vardır.
İşçinin kaza geçirmesi halinde maddi manevi tazminat davası açabilmesi için yaşanan kazanın ‘iş kazası’ kapsamında kabul edilmiş olması gerekmektedir. Hangi hallerin iş kazası sayılacağı 5510 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nda belirtilmiştir. Kanuna göre iş kazası sayılan halleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- İşçinin, işverene ait işyerinde bulunduğu esnada uğradığı her türlü bedensel ve ruhsal zarar iş kazasıdır. Bu konuda Yargıtay’ın çok net kararları mevcuttur. Yargıtay bir kararında işçinin işyerinde kalp krizi geçirmiş olmasını dahi iş kazası kapsamında değerlendirmiştir.
- İşçinin görevli olarak işyerinde dışında başka bir yere gönderilmesi halinde asıl işini yapmadığı zamanlarda uğradığı zararlar iş kazasıdır.
- İşçinin, işveren tarafından tahsis edilen araçla ile işin yapıldığı yere gidiş-geliş esnasında geçirdiği kazalar, iş kazasıdır.
- İşçi kendi adına ve hesabına işverenin işini bağımsız olarak yürütüyorsa bu esnada yaşayacağı kazalar, iş kazası kapsamında değerlendirilecektir.
Yukarıda belirtmiş olduğumuz durumlarda işçi iş kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası açabilecektir. Ancak iş kazası maddi manevi tazminat davası açmadan önce somut olayın özellikleri kapsamlıca değerlendirilmeli ve izlenecek yol haritası belirlenmelidir. Bu nedenle dava yoluna başvurmadan evvel mutlaka işçi avukatı ile görüşme gerçekleştirilmelidir.
İş Kazası Maddi Tazminat Davası ile Neler Talep Edilebilir?
İş kazası sonucunda açılacak olacak maddi tazminat davasında işçinin işverenden neleri talep edebileceğini şu şekilde sıralayabiliriz:
- Tedavi giderleri,
- Çalışmamaktan doğan kazanç kaybının tazmini,
- Çalışma gücü azalmış veya tamamen kaybedilmişse bu sebeple ortaya çıkacak olan zararların tazmini işverenden talep edilebilir.
İş kazası tazminat miktarının belirlenmesi, dava sonucunda istenilen neticeye ulaşılabilmesi bakımından önemlidir. Dolayısıyla iş kazası maddi manevi tazminat davası açmadan önce mutlaka hukuki danışmanlık alınmalıdır. Böylece olası maddi kayıpların önüne geçilmesi sağlanacaktır.
İş Kazası Maddi Manevi Tazminat Davası Açma Süresi
İş kazası nedeniyle maddi manevi tazminat davası açmak isteyen işçinin, dikkat etmesi gereken noktalardan birisi de dava açma süresidir. İş kazası tazminat davası açma süresinin tespitinde Türk Borçlar Kanunu m.146 hükmü uygulanacaktır. Bu halde tazminat davası açma süresi iş kazasının gerçekleşmesinden itibaren 10 yıllık zamanaşımına tabidir.
İş kazası nedeniyle ceza davası açılmışsa bu durumda ceza davası zamanaşımı süresi uygulama alanı bulacaktır. Ancak eğer ceza davası zamanaşımı süresi, 10 yıllık zamanaşımı süresinden daha az ise bu halde TBK m.146 hükmü uygulanacaktır.
İş Kazası Tespit Davası Nedir?
İş kazası gerçekleşmesi halinde durum, işveren tarafından derhal SGK’ya bildirilmelidir. İşveren veya işçinin bildirimi üzerine yetkililer gerekli incelemeleri yapacak ve iş kazasının var olup olmadığını tespit edecektir. İş kazası gerçekleştiğine dair rapor düzenlenmesi ile maddi manevi tazminat davası açılması mümkün olacaktır.
SGK’ya bildirim gerçekleştirildikten sonra yapılan inceleme neticesinde yetkililer, iş kazası gerçekleşmediğine dair rapor düzenleyebilir. İşte bu durumda iş kazası tazminat davası açmadan önce iş kazası tespit davası açılması gerekecektir.İş kazası tespit davası, hem SGK hem de işverene karşı açılmalıdır. İş kazası tespit davası açılmadan iş kazası maddi manevi tazminat davası açılırsa mahkeme, tespit davasını bekletici mesele yapacaktır. Bu halde tespit davası sonuçlanana kadar tazminat davasına devam edilmeyecektir.
İş Kazası Manevi Tazminat Davası Nasıl Açılır?
İş kazası neticesinde işçi, maddi tazminat talebinde bulunabileceği gibi manevi tazminat da talep edebilecektir. İşçinin ölümü halinde yakınlarının dahi manevi tazminat talebinde bulunması mümkündür. Bu konuyla ilgili detaylı bilgi için “Destekten yoksun kalma tazminatı” adlı yazımızı okuyabilirsiniz.
İş kazası sonucunda ağır bedensel zarara uğrayan işçi, çekmiş olduğu elem ve ızdırap nedeniyle işverenden manevi tazminat talep edebilir. Manevi tazminat miktarının belirlenmesinde ise hakimin takdir yetkisi devreye girecektir. İş kazası tazminat davası konusuyla ilgili detaylı ve güncel bilgiye ulaşmak için işçi avukatı ile görüşmenizi tavsiye ederiz.