Soybağının reddi davası, babalık karinesinin çürütülmesini amaçlayan bir davadır. Uygulamada nesebin reddi davası olarak da bilinmektedir. Soybağının reddi davasını kimler açabilir,dava açma süresi nedir gibi soruların cevabını vermeden evvel ‘soybağı’ kavramını açıklamamız faydalı olacaktır.
Soybağı; kişinin anne ve babasıyla olan bağını tanımlamaktadır. Soybağının kurulması anne ve baba açısından farklılık gösterir. Anne ile çocuk arasındaki soybağı doğum yoluyla kurulmaktadır. Baba ile çocuk arasındaki soybağı ise evlilik, mahkeme kararı ve tanıma yoluyla kurulmaktadır. Ayrıca evlat edinme yoluyla da soybağının kurulduğunu söylememiz doğru olacaktır.
Türk Medeni Kanunu’nun 286 ve devamı maddelerinde soybağının reddi davasına ilişkin hükümler mevcuttur. İlgili kanun hükmüne göre, babalık karinesinin çürütülmesi, ancak dava açılmasıyla mümkündür. Babalık karinesi, TMK m.285’te belirtilmiştir. Buna göre; evliliğin devamı esnasında veya evliliğin sona ermesinden başlayarak 300 gün içinde doğan çocuğun babası kocadır. Bu konu iddet süresinin kaldırılması davasında ayrıca değinmiştik.
Evlenmenin gerçekleşmesinde başlayarak en az 180 gün, evliliğin sona ermesinden başlayarak en fazla 300 gün içinde doğan çocuk evlilik süresince ana rahmine düşmüş sayılacaktır. İşte böyle bir durumda eğer baba, çocuğun kendi çocuğu olmadığını iddia ediyorsa bunu kanıtlamak için soybağının reddi davası açmak zorundadır. Eğer çocuk evlenmeden evvel veya ayrılık sırasında ana rahmine düşmüşse, davacının başka bir kanıt getirmesi gerekmeyecektir. Çünkü bu durumda babalık karinesi çok zayıf durumdadır.
Soybağının Reddi Davasını (Babalık Reddi Davasını) Kimler Açabilir?
Soybağının reddi davasını koca, anne ve çocuğa karşı açabilir. Bu durumda ana ve çocuk zorunlu dava arkadaşı olacaktır. Dolayısıyla yalnızca anaya veya çocuğa karşı açılmış soybağının reddi davası reddedilecektir.
Ayrıca çocuğun da baba ve anasına karşı soybağının reddi davası açma imkanı bulunmaktadır. Ancak burada çocuğun ergin olup olmamasına göre ikili bir ayrım yapmamız gerekmektedir. Çocuğun ergin olmaması durumunda soybağının reddi davasının açılabilmesi için kendisine kayyım atanacaktır. Kayyım, çocuğun doğumdan itibaren 5 yıl, kendisine kayyım olduğuna dair tebliğ yapılmasından itibaren ise 1 yıl içinde soybağının reddi davası açabilecektir.
Soybağının Reddi Davasında İspatın Önemi
TMK’ya göre evlilik içinde doğan çocuğun babası, koca olup bu durum karine olarak karşımıza çıkmaktadır. Dolayısıyla soybağının reddi davasıyla karinenin çürütülmesi gerekmektedir ki bu da babayı ağır ispat yükü altına sokacaktır. Böyle bir durumda koca ile ana arasında cinsel ilişkinin imkansızlığı veya çocuğun kurulan cinsel ilişkiden olmasının imkansızlığı üzerinde durulacaktır. Soybağının reddi davasında babalık testi için DNA,sağlık kontrolü,kan testi gibi tıbbi yollara başvurulmaktadır.
Çocuğun evlenmeden evvel veya ayrı yaşama sürecinde ana rahmine düşmesi halinde ise bu durumun ispatı gerekmektedir. Bu halde de soybağının reddi için tıbbi yöntemlere başvurulacaktır.
Soybağının Reddi Dava Açma Süresi
Soybağının reddi davası süreye tabidir. Dolayısıyla hak düşürücü süre geçtikten sonra baba veya çocuğun soybağının reddi maksadıyla dava açması mümkün olmayacaktır.
TMK’ya göre, koca, bu davayı, baba olmadığını ve doğumu ya da annenin hamile kaldığı sırada başka bir erkekle cinsel ilişkide bulunduğunu öğrendiği tarihten itibaren 1 yıl içinde açmak zorundadır. Kanunun eski halinde “her halde 5 yıl” ibaresi mevcuttu. Ancak bu ibare Anayasa Mahkemesi kararı ile kaldırılmıştır.
Babalık reddi davası kayyım ile açılabilir. Çocuk, kayyım aracılığıyla veya ergin olması durumunda bizzat kendisi bu davayı açabilir. Ergin olan çocuk, ergin olduğu tarihten itibaren en geç 1 yıl içinde nesebin reddi davası açabilir.
Soybağının reddi davası süresi, bazı durumlarda farklılık gösterebilir. Şöyle ki; eğer bir sebepten dava hak düşürücü süre içinde açılamadıysa gecikme haklı bir sebebe dayandığı takdirde 1 yıllık süre, bu sebebin ortadan kalktığı tarihte işlemeye başlayacaktır.
Soybağının Reddi Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme
Soybağının reddi amacıyla açılacak dava, aile hukukunu ilgilendiren bir davadır. Bu bağlamda aile hukuku alanında faaliyet gösteren avukata danışılması gerekmektedir. Aksi halde hak düşürücü süreler kaçırılacak, yapılan yanlışların telafisi mümkün olmayacaktır.
Soybağının reddi için açılacak olan davada görevli mahkeme, Aile Mahkemesi’dir. Yetkili mahkeme ise taraflardan birinin yerleşim yeri mahkemesi olacaktır.
Soybağının Reddi Davası Ne Kadar Sürer?
Babalığın reddi için açılacak olan davanın sonuçlanma süresini etkileyen pek çok faktör vardır. Mahkemenin iş yoğunluğu, sürecin ne kadar doğru yürütüldüğü dava süresini doğrudan etkilemektedir. Davanın en kısa sürede sonuçlanması için mutlaka aile hukuku avukatı ile temsil sağlanmalıdır. Böylece süreçte yaşanacak aksiliklerin önüne geçilecek; en kısa sürede sonuca ulaşılacaktır.
Bu sitedeki bütün içeriklerin telif hakkı Av.Ayşegül Helvacıoğlu’na aittir. Sitede yayınlanan tüm içerikler kopya korumalı olup yazılı izin olmaksızın kopyalanması veya yayınlanması durumunda 5846 sayılı FSEK kapsamında yasal işlem gerçekleştirilecektir.
Ailemi reddetmek istiyorum anne baba denilen sahislari
Hatice Hanım Merhaba,
Türk hukukunda biyolojik anne ve babanın reddi mümkün değildir.
Saygılarımızla.
Ben uzman çavuş olucam ama babamın işlediği suç beni de etkiliyor babamı reddetmek istiyorum en kısa sürede
Merhaba Tugay Bey,
Maalesef hukuken biyolojik ebeveynlerin reddi söz konusu değildir.
Saygılarımızla.
Merhaba cocuk 6 yasinda benim esimle kan uyuzmazligim yok diger 2 cocukda yok bu cocukda var dna testi dava acsam yaptira bilirmiyim
Merhaba Osman Bey,
Bu durumda soybağının reddi davası açmanız gerekmektedir. Konuyla ilgili avukat desteği almanızı tavsiye ederiz.
Saygılarımızla.
Ailemi red etmek istiyorum ailemin baskısı yüzünden red edecem nasıl yapabilirim
Merhaba Ali Bey,
Ailenin reddi hukuken maalesef mümkün değildir. Makalemizde yazdığımız üzere şartları var ise ancak soybağının reddi davası açılabilir.
Saygılarımızla.
Babam annemi aldatıyor annemde bu duruma göz yumuyor buna rağmen ailemi red edemez miyim
Merhaba Su Hanım,
Hukuken ailenin reddi diye bir müessese bulunmamaktadır.
Saygılarımızla.
Halamı amcamı ve babaannemi akrabalıktan reddetmek istiyorum var mı bir yolu hukuku kanunu tüzüğü. Ben hayatımda bunlar kadar ………. insanlar görmedim. Aynı soyadını kullandığım için bile utanıyorum.
Merhaba Burak Bey,
Hukuken biyolojik bağınız olan kişilerin reddedilmesi mümkün değildir.
Saygılarımızla.
Soyadını taşımak istemiyorum biyolojik baba denilen varlığın ? Ne yapmalıyım
Hukuken onun çocuğu olmak istemiyorum
Merhaba Esra Hanım,
Dava açarak soyadı değişikliği gerçekleştirilebilir. Ancak biyolojik babanın nüfustan silinmesi veya babanın reddi kanunen mümkün değildir.
Saygılarımızla.
Merhaba ben babami reddetmek isitiyorum , yada mirasciligindan cikmak istiyorum ne yapabilirim
Merhaba Mevlüt Bey,
Babanın reddi hukuken mümkün değildir. Vefatı halinde reddi miras yapabilirsiniz.
Saygılarımızla.
Babamın soyadını reddederek annemin kızlık soyadını almak istiyorum bu mümkün müdür
Merhaba Sude Naz Hanım,
Dava açarak soyadı değişikliği gerçekleştirilebilir. Detaylı bilgi için soyadı değiştirme avukatı ile görüşmenizi öneririz.
Saygılarımızla.
Babamı red etmek istiyorum nasıl yapabilirim 21 yaşındayım
Merhaba Mücahit Bey,
Biyolojik babanın reddi gibi bir durum hukuken mümkün değildir.
Saygılarımızla.
Ben evliyim ama anne ve babamı red etmek istiyorum anne ve babaliktan bu mümkün müdür
Merhaba Yağmur Hanım,
Aile bireylerinin reddi hukuken mümkün değildir. İstisnasını ise biyolojik anne veya babanın farklı olması oluşturur.
Saygılarımızla.
Babamı reddetmek istiyorum. Keşke mümkün olsa 🤲
Merhaba Bahar Hanım,
Biyolojik ebeveynlerin reddi hukuken mümkün değildir.
Saygılarımızla.
Ailemi red etmek istiyorum soruların içinde biyolojik aileyi red etme gibi bir durum söz konusu değilmiş ya şiddet mağduru biri olursam buna rağmen bile bunu yapamaz mıyım
Merhaba Sevgi Hanım,
Hukuki olarak ailenin reddi mümkün değildir. Ancak biyolojik anne veya babanın farklı olması durumunda nüfus kayıtlarında değişiklik yapılabilir ya da talebiniz ile soyadı değişikliği gerçekleştirilebilir. Detaylı bilgi için nüfus davaları alanında çalışan avukat ile görüşmenizi öneririz.
Saygılarımızla.