Yıllık izin kullanıldırılmaması haklı fesih nedeni midir? sorusuna “evet” yanıtını vermemiz mümkündür. Ancak yıllık izin verilmeyen işçi, her halde iş akdini feshedemeyecektir. Yıllık ücretli iznin kullandırılmaması, şartlar mevcutsa işçinin haklı nedenle iş akdini feshetmesi hakkını doğuracaktır.
Yıllık ücretli izin hakkı, işçinin dinlenme hakkıdır. Bu haktan vazgeçmek mümkün değildir. Yıllık ücretli izin anayasal bir haktır. Anayasa m.50’de “Dinlenmek çalışanların hakkıdır.” denilerek işçinin dinlenme hakkı güvence altına alınmıştır. Ayrıca İş Kanunu m.53’te “…Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez.” hükmüyle söz konusu hakkın kullandırılması zorunluluğu vurgulanmıştır.
Yıllık İzin Kullandırılmaması Haklı Fesih Nedeni Midir?
Yıllık izin verilmeyen işçi, iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir. Yani yıllık izin kullandırılmaması haklı fesih nedenidir. Ancak bunun için kanunda aranan şartlar mevcut olmalıdır. Aynı zamanda yıllık izin verilmemesi haklı fesih konusuyla ilgili Yargıtay kararları da bilinmelidir. Çünkü Yargıtay’ın bu konuya ilişkin pek çok kararı mevcuttur. Eksik bilgi ile iş sözleşmesinin feshedilmesi, işçinin aleyhine bir durum oluşturabilir. Bu sebeple herhangi bir hak ve menfaat kaybı yaşanmaması adına mutlaka işçi avukatı ile görüşülmelidir.
Yıllık İzin Kullandırılmaması Halinde İşçi Ne Yapmalı?
“Yıllık iznimi kullandırmıyorlar,ne yapmalıyım?” sorusunu yanıtlamadan evvel yıllık izne nasıl hak kazanılacağını açıklamalıyız. Yıllık ücretli izne hak kazanmak için;
- İşçi, işyerinde işe başladığı tarihten itibaren (deneme süresi dahil) en az 1 yıl çalışmış olmalıdır.
İşçinin, işyerinde ne kadar süre çalıştığı, yıllık ücretli izin süresinin belirlenmesinde etkili olan faktördür. Kanunun ilgili maddesine göre;
- 1-5 yıl çalışmış olanlar en az 14 gün,
- 5-15 yıl çalışmış olanlar en az 20 gün,
- 15 yıldan fazla çalışmış olanlar ise en az 26 gün yıllık ücretli izin kullanabilirler.
Kanunda belirtilen yıllık izin süreleri asgari olup üzeri kararlaştırılması mümkündür. Ancak söz konusu sürelerden daha azına karar verilemez.
Yıllık izin kullandırılmaması haklı fesih nedeni oluşturmaktadır. Ancak bunun için, yıllık ücretli izin hakkının kullanılması mümkün olan yıl içinde işverenin buna izin vermemiş olması gerekmektedir. Yani “3 yıldır çalışıyorum, yıllık iznimi hiç kullanamadım.” diyen birisi şüphesiz ki buna dayanarak haklı fesih gerçekleştirebilecektir. Fakat yukarıda da belirtmiş olduğumuz üzere somut durumun özelliklerine göre detaylı bilgi almak için mutlaka iş hukuku avukatı ile görüşülmelidir.
İşçi Yıllık İznini İstediği Zaman Kullanabilir Mi?
İşçi yıllık iznini kural olarak istediği zaman kullanamaz. “Yıllık izne istediğim zaman çıkabilir miyim?” sorusuna yanıtımız olumsuzdur. Yıllık ücretli iznin kullandırılma zamanı konusunda işverenin yönetim hakkı mevcuttur. Eğer iş sözleşmesi, personel yönetmeliği veya TİS ile yıllık ücretli izninin kullanılma zamanı kararlaştırılmamışsa işverenin insiyatifi söz konusu olacaktır. Bu sebeple yıllık ücretli izin kullandırılmaması kural olarak haklı fesih nedeni oluşturmaz. Elbette bu noktada işverenin iyiniyeti de sorgulanacaktır. Yani işveren, yönetim hakkını kötüye kullanmamalıdır. İşveren zorla izin kullandırabilir mi? sorusunun yanıtı hayır olacaktır. Yargıtay 9.Hukuk Dairesi’nin de en güncel kararı bu yönde olmuştur.
Yıllık Ücretli İzin Hakkı Ne Zaman Ücrete Dönüşür?
Yıllık izin kullandırılmaması haklı fesih nedeni midir? başlığı altında ele almamız gereken bir konu daha vardır. Bu da, yıllık iznin ne zaman ücrete dönüşeceğidir.
Bazı durumda işçilerin, ücretli izin haklarını kullanmadığı görülmektedir. Öncelikle yıllık izin hakkından vazgeçilmesinin mümkün olmadığını hatırlatmamız doğru olacaktır. Yani bir işçi, “Ben bu sene yıllık iznimi kullanmayacağım. Onun yerine bana ücret ödeyin.” şeklinde bir talepte bulunamaz. İşçi yıllık izin kullanmak istemezse diye bir durum söz konusu olamaz.
Yıllık ücretli izin hakkı ancak iş akdinin feshi durumunda ücrete dönüşebilir.
Yargıtay 9.Hukuk Dairesi’nin 2010/30973 E. ve 2010/37847 sayılı kararına göre; “…Akdin feshi halinde kullanılmayan yıllık izin sürelerine ait ücret işçinin kendisine veya hak sahiplerine ödenir. Böylece, iş sözleşmesinin feshinde kullanılmayan yıllık ücretli izin hakkı izin alacağına dönüşür.”. demek suretiyle bu konuya açıklık getirmiştir.
İşçi alacak davası ve iş hukuku konuları hakkında bilgi almak; gerekirse hukuki süreci başlatmak için işçi avukatı ile görüşme sağlanmalıdır.
Yıllık İzin Kaça Bölünebilir 2018?
Yıllık izin verilmeyen, yıllık izin kullandırılmaması konusundan şikayet eden işçilerin yanı sıra izni eksik kullandırılan pek çok işçi de bulunmaktadır. İş Kanunu m.56 hükmüne göre; yıllık ücretli izin işveren tarafından bölünemez. Yani iznin tek bir seferde kullanılması gerekmektedir. Ancak iznin kullanılmasıyla ilgili taraflar anlaşmaya varabilirler. Fakat bu durumda dahi iznin bir bölümü en az 10 gün olmak zorundadır.
Yıllık izin kaça bölünebilir 2018? ve yıllık izin kullandırılmaması hakkında bilgi almak için iş hukuku alanında faaliyet gösteren avukat ile görüşmenizi tavsiye ederiz. Konuyla ilgili görüşme sağlamak için iletişim bölümünden bize ulaşabilirsiniz.