Boşanma Davasında Maddi Manevi Tazminat

Boşanma davasında maddi manevi tazminat alınabilmesi için öncelikle evlilik birliğinin sona ermesi ve kanunda aranan şartların mevcut olması gerekmektedir. Boşanma sebebi eşlerin ekonomik menfaatlerinin zarar görebileceğini öngören kanun koyucu boşanma davasında maddi tazminat hükümlerini ayrıca düzenlemiştir.

 Türk Medeni Kanunu m.174’te yer alan hükme göre; boşanma yüzünden mevcut veya beklenen menfaatleri zedelenen kusursuz veya daha az kusurlu taraf, kusurlu taraftan maddi tazminat talep edebilir. Bu hüküm çerçevesinde boşanma davasında maddi tazminat talep edilebilmesinin şartlarını şu şekilde sıralayabiliriz:

• Evlilik birliği mahkeme kararıyla sona ermiş olmalıdır.
• Maddi tazminat talebinde bulunulmuş olmalıdır.
• Maddi tazminat talep edilen boşanmaya sebebiyet veren olayda kusurlu olmalıdır.
• Maddi tazminatı talep eden kusursuz veya karşı tarafa göre daha az kusurlu olmalıdır.
• Evlilik birliğinin sona ermesinden dolayı tazminat talep eden tarafın mevcut veya muhtemel menfaatleri zedelenmiş olmalıdır.

Yukarıdaki şartların mevcut olması durumunda hakim, boşanma davasında maddi tazminata hükmedecektir. “Boşanmada ne kadar tazminat alırım?” sorusunun cevabı için ise boşanma sebeplerinin değerlendirilmesi ve bu doğrultuda bir tahmin yapılması gerekir. Bunun için aile hukuku alanında faaliyet gösteren boşanma avukatına danışılması doğru olacaktır.

Boşanmada Tazminat Nasıl Talep Edilir?

Boşanma davasında maddi manevi tazminat talep edecek olanların dikkat etmesi gereken hususlar vardır. Öncelikle şunu belirtmeliyiz; boşanma davasıyla beraber tazminat talebinde bulunulması mümkündür. Boşanma davasında maddi manevi tazminat talebinde bulunulmadığı takdirde ise daha sonra ayrı bir dava açılması gerekmektedir.

Boşanma davası sonucunda verilen boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 1 yıl içerisinde ayrı bir davayla maddi manevi tazminat talebinde bulunulması mümkündür. 1 yıllık sürenin dolmasıyla beraber artık boşanma sebebiyle maddi manevi tazminat talebinde bulunulması mümkün olmayacaktır.

Nişanın bozulması nedeniyle tazminat talep edilmesi de mümkündür. Detayları öğrenmek için makalemizi okuyabilirsiniz.

Boşanmada Tazminat Miktarı Nasıl Belirlenir?

Boşanma davasında maddi manevi tazminat miktarı, tazminat talep edilen tarafın ekonomik durumuna göz önünde bulundurularak belirlenecektir. Ayrıca tarafların kusur durumu da tazminat miktarının belirlenmesinde etkilidir.

Boşanmada maddi manevi tazminat taleplerini etkileyen en önemli konu, boşanma sebebidir. Şöyle ki; akıl hastalığı nedeniyle boşanma davası açılmış ve bu sebeple boşanma kararı verilmişse akıl hastası eşten maddi manevi tazminat talep edilemeyecektir. Çünkü tazminat, kusura dayalı olarak istenir. Akıl hastalığı olan bir kimsenin kusurundan bahsetmek mümkün olmayacağından maddi manevi tazminat taleplerinin reddedilmesi gerekecektir.

Boşanma davasında maddi manevi tazminat taleplerinin değerlendirilmesinde “taleple bağlılık” ilkesi geçerlidir. Yani şöyle ki; tazmini talep edilen miktar 50.000 TL ise hakim 40.000 TL’ye hükmedebilecektir. Ancak bu durumda hakimin 60.000 TL’ye hükmetmesi mümkün olmayacaktır.

Hakim tarafından hükmedilen maddi tazminatın toptan ödenmesi kararlaştırılabileceği gibi irat şeklinde ödenmesi de kararlaştırılabilir. İrat şeklinde ödeme, aşağıdaki hallerden birinin gerçekleşmesi halinde maddi tazminatı hakkını ortadan kaldıracaktır:

• Eşlerden birisinin vefat etmesi
• Tazminat alan eşin haysiyetsiz yaşam sürmesi
• Tazminat alan eşin yeniden evlenmesi
• Tazminat alan eşin evli olmaması rağmen evli gibi hayat sürmesi
• Tazminat alan eşin ekonomik durumunun düzelmesi, maddi tazminata ihtiyaç duymaması

Boşanmada Manevi Tazminatın Şartları

Boşanma davası sebebiyle ruhsal sıkıntıya düşen, elem ve keder yaşayan eşin, kusurlu eşten manevi tazminat talep etmesi mümkündür. Boşanma davasında manevi tazminat talep edilebileceği  TMK m.174/2’de düzenlenmiştir. İlgili kanun hükmüne göre; boşanmaya neden olan olaylar sebebiyle kişilik hakları saldırıya uğramış taraf kusurlu olan diğer taraftan uygun bir manevi tazminatın ödenmesini talep edebilir. Bu hüküm doğrultusunda boşanma davasında manevi tazminat istenebilmesinin şartlarını şu şekilde sıralayabiliriz:

• Boşanma kararı verilmiş olmalıdır.
• Manevi tazminat talebi bulunmalıdır.
• Manevi tazminat talep edilen taraf kusurlu olmalıdır.
• Manevi tazminat talep eden taraf az kusurlu veya kusursuz olmalıdır.
• Boşanma sebebiyle tazminat talep edenin kişilik hakları zedelenmiş olmalıdır.
• Kişilik haklarının zedelenmesiyle boşanma arasında illiyet (nedensellik) bağı bulunmalıdır.

Boşanma davası sebebiyle 3.kişiye karşı manevi tazminat talebinde bulunulması mümkündür. Şöyle ki; aldatma (zina) sebebiyle boşanma davası olması  halinde eşin evli olduğunu bilerek zina fiilini gerçekleştiren 3.kişiye karşı manevi tazminat talebinde bulunulabilir.

GÜNCELLEME:

Yargıtay içtihadı neticesinde artık üçüncü kişiye tazminat davası açılması mümkün olmayacaktır. Bu konudaki en güncel bilgilerden haberdar olmak için “Aldatan eşin sevgilisine tazminat davası açılabilir mi?” adlı makalemizi okuyabilirsiniz.

Boşanmada Tazminat Ne Zaman Ödenir?

Boşanmada tazminat ödenmesi için öncelikle mahkeme kararının kesinleşmesi gerekir. Boşanmada tazminat ödeme süresi nedir? Kararın kesinleşmesiyle beraber karşı taraf, ödemenin yapılması için icra takibi başlatacaktır. Eğer boşanmada tazminat ödenmezse, bu durum kişinin zor duruma düşmesine neden olacaktır. Çünkü tazminat hakkına sahip tarafın elinde mahkeme ilamı mevcuttur. Konuyla ilgili güncel ve detaylı bilgi almak için boşanma avukatı ile görüşmenizi tavsiye ederiz.

Anlaşmalı Boşanma Davasında Maddi Manevi Tazminat

Anlaşmalı boşanma davasında taraflar boşanma ve boşanmanın hukuki sonuçları üzerinde anlaşmaktadırlar. Dolayısıyla boşanma kararı veren eşler nafaka, velayet, mal paylaşımı, maddi ve manevi tazminat talepleri konusunda uzlaşmış olacaklardır. Belirtilen konularda uzlaşıldığına dair beyanlar anlaşmalı boşanma davasında sunulacak olan boşanma protokolünde açıklanacaktır.

Ancak bazı hallerde eşler anlaşmalı olarak boşansalar da sonradan tazminat talebinde bulunmak istemektedirler. Örneğin; eşinin kendisini aldattığını boşanma kararının kesinleşmesinden sonra öğrenen bir kişi manevi tazminat talep etmek istemektedir. Fakat boşanma protokolünde tarafların birbirlerinden maddi ve manevi tazminat talepleri olmayacağına dair beyanları mevcut olduğundan aldatan eşten tazminat talep edilmesi mümkün olmayacaktır. Yargıtay 2.Hukuk Dairesi’nin kararları da bu yöndedir.

Anlaşmalı boşanma durumunda tarafların boşanmanın mali sonuçlarına ilişkin aralarındaki ihtilafı çözdükleri ve tasfiye ettikleri kabul edilir. Bu halde maddi manevi tazminat talebinde bulunulursa davanın reddi gerekecektir.

Anlaşmalı boşanma ve çekişmeli boşanma davasında maddi manevi tazminat, nafaka, boşanmadan sonra tazminat davası ve diğer konularda mutlaka boşanma avukatına danışılmalıdır. Aksi halde telafisi mümkün olmayan hak ve menfaat kayıpları ile karşılaşmak söz konusu olacaktır.