
İhtiyaç nedeniyle tahliye davası, Türk Borçlar Kanunu’nda mm.350’de belirtilen kiracının evden çıkarılması sebepleri arasındadır. Gayrimenkul ve kira hukuku hükümlerine göre, kiracının evden çıkarılması, ancak kanunda yer alan gerekçelerden biri mevcutsa mümkündür. Aksi halde belirli süreli sözleşmelerde kiracı, kira sözleşmesinin bitmesinden 15 gün önce bildirimde bulunmadıkça kiralanan tahliye edilmeyecektir.
Kiracı evden nasıl çıkarılır? sorusunun yanıtını pek çok farklı ihtimali değerlendirerek verebiliriz. Örneğin; iki haklı ihtar nedeniyle kiracının çıkarılması, on yıllık kira sözleşmesi sebebiyle kiracının tahliyesi bunlardan bazılarıdır. Bu yazımızda ihtiyaç nedeniyle tahliye için aranan şartları, tazminat hususunu ve süreleri açıklayacağız. Yazımızın en sonunda ise ihtiyaç nedeniyle tahliye ihtarname örneği mevcuttur.
İhtiyaç Nedeniyle Tahliye Davası Şartları ve Fesih Bildirim Süresi
İhtiyaç nedeniyle tahliye, TBK m.350’de düzenlenmiştir. İlgili kanun hükmüne göre; gereksinim, yeniden inşa veya imar amacıyla ihtiyaç nedeniyle tahliye mümkündür. Uygulamada sıklıkla gereksinim sebebiyle tahliye yoluna başvurulduğu görülmektedir. Kiracıların çoğunun en az bir kez duyduğu “Yurtdışından oğlum/kızım gelecek, eve o yerleşecek.” lafı aslında gerçek olabilir. Konuyla ilgili kanun hükmü şu şekildedir: “Kiralananı kendisi, eşi, altsoyu, üstsoyu veya kanun gereği bakmakla yükümlü olduğu diğer kişilerin gereksinimi nedeniyle kullanma zorunluluğu varsa tahliye mümkündür.” Kiralanan, konut veya işyeri olabilir. Buradaki önemli nokta; kanunda sayılan kişilerin ihtiyaç duyması nedeniyle kiracının evden tahliye edileceğidir. İhtiyaç nedeniyle tahliye gerçekleştirmek isteyen ev veya işyeri sahibinin bu talebi:
- Gerçekçi,
- Samimi,
- Devamlı,
- Zorunlu olmalıdır.
İhtiyaç olmasından dolayı tahliye, belirli süreli kira sözleşmesi varsa sürenin sonundan itibaren 1 ay içinde dava açarak gerçekleştirilecektir. Ancak önceden kiracıya durumun bildirilmesiyle da ihtiyaç sebebiyle tahliye mümkündür. Böylece dava açmadan kiralananın boşaltılması söz konusu olabilecektir. Bu konuda size fikir verebilecek olan ihtiyaç nedeniyle tahliye ihtarname örneği aşağıda mevcuttur.
Belirsiz süreli kira sözleşmesi varsa ihtiyaç nedeniyle tahliye fesih bildirim süresi önem kazanacaktır. Bu halde fesih dönemi ve fesih bildirimi için öngörülen süre uygun davranılması gerekmektedir. Fesih dönemi ve fesih bildirimi için öngörülen sürenin belirlenmesinin ardından 1 ay içinde ihtiyaç nedeniyle dava açılarak kiracı evden çıkarılabilecektir. Kira sözleşmesinin yapıldığı tarihten itibaren her 6 ay, fesih dönemi olacaktır. Ancak 6 aylık sürenin sonunda fesih gerçekleştirmek için bu tarihten en az 3 ay önce kiracıya fesih bildirimi yapılmış olmalıdır. Fesih bildirimine rağmen kiracı kiralananı boşaltmadıysa fesih dönemi sonunda 1 ay içinde tahliye davası açılabilecektir.
İhtiyaç Nedeniyle Tahliye Davası Ne Kadar Sürer?
Tahliye davası ne kadar zamanda sonuçlanır? İhtiyaç nedeniyle tahliye davası daha önce belirttiğimiz üzere kira hukukunu ilgilendiren bir davadır. Bu anlamda kira hukuku ve sözleşmeler hukuku alanında çalışan avukat ile temsil sağlanması her açıdan iyi olacaktır. Kira kontratı da sözleşmeler hukukunu ilgilendirmektedir. Dolayısıyla bu kontrattan doğan uyuşmazlıkların çözümünde sözleşmeler hukuku avukatı ile hareket edilmesi gerekmektedir.
Avukat olmaksızın dava açılması, fesih bildirim sürelerine aykırı davranmak, usulüne uygun fesih gerçekleştirmemek, dava sürelerini kaçırmak gibi hatalardan dolayı davanın reddine neden olabilir. Eğer avukat ile temsil sağlanırsa kısa sürede içinde kiralanan boşaltılacaktır. Avukat olmaksızın bu süreç başlatılırsa hiç hata yapılmasa dahi ortalama 6-8 aylık bir dava süreci olacaktır. Zaten ihtiyaç nedeniyle tahliye gerçekleştirilmek istendiğinden bu sürenin uzaması, çok can sıkısı bir hal alacaktır. Dolayısıyla tavsiyemiz, konuyla ilgili hukuki destek alınmasıdır.
İhtiyaç Nedeniyle Tahliye Davasında Dava Değeri
Kiracının tahliyesi amacıyla açılacak olan bu davada yanıtı merak edilen sorulardan birisi de davanın değeridir. Dava değeri, mahkeme masraflarının hesaplanması bakımından önem taşır. Söz konusu davada ise dava değeri, 1 yıllık kira bedeli kadar olacaktır. Bu nedenle tahliye davası mahkeme masrafları hesaplanırken 1 yıllık kira bedeli belirleyici faktör olacaktır.
İhtiyaç Nedeniyle Tahliyeden Sonra Kiraya Verme
Öncelikle şunu belirtmeliyiz ki haksız tahliye tazminat talep edilmesine sebebiyet verebilir. Ancak burada değinmemiz gereken nokta, hangi hallerde haksız tahliye tazminatı talep edilebileceğidir. Şüphesiz ki her durumda haksız tahliye tazminat davası açılması söz konusu olmayacaktır. Konuyla ilgili TBK m.355’deki hüküm şu şekildedir: “Kiraya veren kişi ihtiyaç nedeniyle tahliye gerçekleştikten sonra 3 yıl boyunca evi veya işyerini eski kiracısından başka bir kimseye kiraya veremez.”Kiraya veren bu hükümlere aykırı davranırsa, eski kiracısına, son kira yılında ödemiş olduğu kira bedelinden az olmamak üzere tazminat ödemeye mahkum edilecektir.
Kısaca, ihtiyaç nedeniyle tahliye sonrasında taşınmaz sahibi, 3 yıl boyunca taşınmazını, eski kiracısından başkasına kiraya veremeyecektir. Aksi halde kiracının haksız tahliye tazminatı talep etmesi mümkün olacaktır. 3 yıllık süre geçtikten sonra ise kiraya veren, herhangi bir kısıtlamaya tabi olmayacak; ihtiyaç nedeniyle tahliyeden sonra kiraya verme mümkün olacaktır.
İhtiyaç Nedeniyle Tahliye İhtarname Örneği 2018
İhtiyaç nedeniyle tahliye ihtarname örneği aşağıda mevcuttur. Söz konusu ihtarname, tamamen fikir vermek amacıyla hazırlanmıştır. Herhangi bir hak kaybı yaşanmaması adına hukuki destek alarak ihtarnamenin hazırlanmasını tavsiye ederiz.
İHTARNAME
……………..( ). NOTERLİĞİ’NE
KEŞİDECİ : (İsim-Soyisim,TC kimlik numarası ve adres yazılmalı.)
MUHATAP : (İsim-Soyisim,TC kimlik numarası ve adres yazılmalı.)
KONU :Kira sözleşmesinin ……… itibari ile yenilenmeyeceğini, ihtiyaçtan dolayı tahliye edileceğini ve bu nedenle ………… tarihine kadar kiralananın tahliyesi ihtarından ibarettir.
AÇIKLAMALAR:
Sayın Muhatap;
- Maliki bulunduğum ………………..adresindeki gayrimenkulü, …………. başlangıç tarihli kira sözleşmesi ile kiralamış bulunmaktasınız.
- (Kira kontratını yenilenmeyeceği, gereksinim nedeniyle tahliye edilmesi gerektiği burada belirtilecek.)
- İşbu kira sözleşmesinden mütevellit her türlü alacak ve dava hakkım saklı kalmak üzere, Türk Borçlar Kanunu m.350 hükmüne göre kira sözleşmesinin, bitiş tarihi olan ………… tarihi itibarı ile yenilenmeyeceğini, ihtiyaç sebebiyle tahliye edilmesi gerektiği ve ………..tarihine kadar kiralananın tahliyesini,aksi taktirde yasal yollara başvuracağımı tarafınıza ihtar ederim. (Tarih)
Keşideci
Ad-Soyad ve İmza
Sayın Noter;
Üç nüsha ve bir sayfadan oluşan işbu ihtarnamenin bir suretinin muhataba APS ile tebliğini, bir suretinin daireniz uhdesinde saklanmasını ve onaylanmış bir suretinin tarafıma verilmesini arz ve talep ederim.(Tarih)
Keşideci
Ad-Soyad ve İmza
İhtiyaç nedeniyle tahliye davası ve diğer kira hukuku konuları ile ilgili detaylı bilgi almak ve gerekirse hukuki süreci başlatmak için iletişim bölümünden bize ulaşabilirsiniz.
Merhaba,
20.01.2019 tarihinde bir yıllık kira sözleşmesi yaptığımız kiracımızı kendimizin oturma ihtiyacı nedeniyle evden tahliye etmek istiyoruz (kiracımızla aynı sitede başka bir evde kiracı durumundayız). Burada belirtildiği gibi 3 ay önce sözleşmenin yenilenmeyeceğine dair kendilerine tahliye nedeni belirtmeden ihtarname gönderdik. Kiracımız ihtarnamede tahliye nedeni belirtilmediği için dava açamayacağımızı söylüyor. Hatta ihtarname gönderdiğimiz için huzurunu bozduğumuzu ve bu nedenle manevi tazminat davası açacağını söylüyor. Tahliye sebebi belirtmesek de ihtiyaç nedeniyle tahliye için dava açma hakkımız bulunuyor mu? Dava öncesi tahliye nedenini belirten bir ihtarname daha çekmemiz gerekiyor mu?
Merhaba Gözde Hanım,
İhtarnamede mutlaka tahliye nedeni belirtilmelidir. Hukuka ve usule uygun bir ihtarname gönderilmediyse dava sürecinde birtakım aksaklıklar yaşanması söz konusu olabilir.
Saygılarımızla.
Merhaba Sayın Avukat
Kardeşim evleneceğinden ötürü kiraya verdiği dairesi için önce ihtar çekti sonra da tahliye davası açtı. Aynı zamanda da şuan annemle beraber oturdukları ev kentsel dönüşüme giriyor. Dosyada bu da belirtildi. Kiracı dava dilekçemize itiraz etmiş ve sonuçta dava durdurulmuş. Ekim ayında kontrat doluyor. Kardeşim mayıs gibi evlenmeyi düşünüyor. Ekim ayındaki kontratın otomatik olarak devam etmemesi ve kiracının en azından bu tarihte evi boşaltması için bizim başka birşey yapmamız gerekiyor mu. Kiracı sürekli çıkıcam diyerek bizi oyaladığı için davayı Ocak ayında (bu ay) açmıştık. Biz bu kiracıyı biran önce nasıl tahliye edebiliriz. Teşekkürler
Nazlı Kabul
Merhaba Nazlı Hanım,
Dava dosyasını gördükten sonra izlenebilecek hukuki yol ile alakalı size bilgi vermemiz mümkündür. Dilerseniz bu konuda hukuki danışmanlık hizmeti alabilirsiniz.
Saygılarımızla.
Merhaba Sayın avukat ,
2 sene önce taşıdığımız evden , ev sahibimiz satacağım yada kendim oturacağım sozlesmeyi yenilemek istemiyorum diyerek 1ay önce ihtarname gönderdi kontratimiz bu ay doluyor bugun dava açacak min ne kadar daha oturma sansimiz vardır evde? Bilgi vermeniz mümkün müdür
Merhaba Hatice Hanım,
İhtiyaç nedeniyle tahliye talep eden malik, usule uygun ve süresinde ihtarname çektikten sonra tahliye sağlanmazsa süre sonunda dava yoluna başvurabilir. Detaylı bilgi için kira hukuku avukatı ile görüşmenizi tavsiye ederiz.
Saygılarımızla.
Merhaba kiracımızı ihtiyaç nedeniyle evden çıkarmak şu an kirada olduğunuz evden çıkıp kendimiz oturmak istiyoruz. Kiracıya sözlü olarak 8. Ay önceden haber verdik hala çıkmıyor. Ağustos sonu sözleşme yenilenileniyor ancak ihtar çekmedik. Ne yapabiliriz. İhtar çeksek şu an olur mu?
Merhaba Elif Hanım,
İhtiyaç sebebiyle tahliye için sürelere ve usule uyulması gerekir. Bunun için kira hukuku avukatından hukuki destek almanızı öneririz.
Saygılarımızla.